W ramach realizacji zadania została opracowana aplikacja komputerowa zezwalająca na opracowanie baz danych przez samorządy do celów szczegółowej inwentaryzacji emisji do powietrza gazów cieplarnianych, która umożliwi usystematyzowanie informacji pozwalających na gospodarowanie energią na terenie działania jednostek samorządu. Materiał został opracowany przez pracowników Powiślańskiej Regionalnej Agencji Zarządzania Energią oraz współpracujących z Agencją ekspertów z dziedzin efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii, zarządzania kosztami energii. Gotowy materiał został przekazany do recenzji wyłonionemu ekspertowi, posiadającemu wieloletnie doświadczenie w lokalnej energetyce. Bezpośrednimi adresatami opracowania są jednostki samorządu terytorialnego z obszaru województwa pomorskiego, na poziomie gminnym (miejskie, wiejskie, miejsko-wiejskie), w liczbie 123. Pośrednimi odbiorcami opracowania są podmioty nie będące jednostkami samorządu terytorialnego, lecz zagadnienia poruszone w publikacji mogą być istotne w prowadzonej przez nich działalności. Zaliczyć do nich można organizacje pozarządowe o profilu ekologicznym, lokale grupy działania, jednostki badawcze, szkoły średnie i wyższe. Dystrybucja objęła 150 pośrednich odbiorców, na terenie województwa pomorskiego. Odbiorcami pośrednimi są mieszkańcy gmin, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, firmy zajmujące się wytwarzaniem i dystrybucja energii. Aplikacja została rozesłana drogą elektroniczną do wszystkich JST (powiaty, gminy) województwa pomorskiego.

Przygotowane w ramach projektu zadanie zawiera przygotowaną komputerową bazę danych emisji zanieczyszczeń powietrza do wykorzystania przez Jednostki Samorządu Terytorialnego opracowanie szczegółowej inwentaryzacji emisji dla roku 2013, zgodnie z podziałem przewidzianym dla planów gospodarki niskoemisyjnej (grupy źródeł: budynki gminne, budynki mieszkalne, budynki usługowe, oświetlenie publiczne, przemysł, transport publiczny, transport prywatny, gospodarka odpadami, lokalna produkcja energii) – uwzględnienie zużycia energii (elektryczna, cieplna, paliwa) oraz wielkości emisji gazów cieplarnianych (zbiorczo dla każdej grupy). Aplikacja zawiera możliwość porównywania emisji w stosunku do roku bazowego oraz nadbudowywania bazy i porównywania emisji w kolejnych latach, określanie trendów itp. Do Programu została przygotowana szczegółowa instrukcja postępowania zaczynając od sposobu gromadzenia danych, ich obróbki i wprowadzania danych do bazy. W instrukcji omówiono metodologię postępowania i sposób przetwarzania danych przez program. Umożliwia to przeanalizowanie i ewentualne dostosowanie pozyskanych informacji do poszczególnych przypadków. Elementem instrukcji są formularze i ankiety pozwalające gromadzić dane  w ujednolicony sposób. Dodatkowo dołączona została aplikacja za pomocą której będzie można określić potencjał regionu w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenie objętym bazą danych. W celu łatwiejszego wdrożenia programu przez JST, do bazy wprowadzone zostały przykładowe dane z obszaru jednej z gmin (Gmina Kwidzyn) wraz z omówieniem procedury pozyskania i wprowadzania danych do bazy. Przed udostępnieniem baza została przetestowana i poddana ocenie i recenzji przez jednostkę naukowo - badawczą / placówkę naukową (Instytut Dobrych Ekorozwiązań „Alternatywa” Sp. z o.o. Piotr Pawelec).
W recenzji zostały przedstawione uwagi, które zostały uwzględnione w kolejnej wersji aplikacji (Wer.25).

 W ramach promocji i zaznajomienia potencjalnych użytkowników bazy, dnia 28 kwietnia. 2015 r. w Urzędzie Gminy w Kwidzynie została zorganizowana konferencja dla samorządów z terenu województwa pomorskiego. Na konferencji zaprezentowana została prezentacja nt. możliwości aplikacji i pokaz użytkowania. Uczestnicy wypowiedzieli się pozytywnie o aplikacji deklarując jednocześnie chęć udziału w testowaniu i użytkowaniu aplikacji, stwierdzili że baza jest dobrym punktem wyjścia do dopracowania narzędzia upraszczającego analizy obciążenia środowiska gazami cieplarnianymi. W konferencji wzięło udział 30 osób. Przed konferencją demonstracyjna wersja aplikacji została rozesłana do wszystkich samorządów z terenu województwa pomorskiego w raz z zaproszeniem na konferencję. Aplikacja jest również dostępna do pobrania na stronie www.praze.pl. Ciągłe rozpowszechnianie aplikacji będzie odbywało się również podczas innych wydarzeń typu konferencje, seminaria, targi organizowane lub współorganizowane przez PRAZE.

Opis osiągniętego efektu ekologicznego

Opis osiągniętego efektu ekologicznego zadania nieinwestycyjnego pn. „Inwentaryzacja emisji gazów cieplarnianych – opracowanie aplikacji do tworzenia baz danych”.

Zapewnienie dostaw energii dla obiektów publicznych administrowanych przez samorządy terytorialne, w związku z wypełnianiem zadań własnych, wiąże się z ponoszeniem znaczących kosztów zakupu energii elektrycznej i ciepła oraz emisją zanieczyszczeń generowanych w lokalnych kotłowniach, często korzystających z kotłów o niskiej sprawności. Obecnie w skali kraju funkcjonuje niewiele przykładów kompleksowego podejścia do planowania energetycznego, zarządzania energią po stronie odbiorcy oraz zarządzania kosztami energii w obiektach publicznych, co często wynika z braku świadomości na temat możliwości podjęcia działań organizacyjnych mających na celu ograniczenie zużycia energii oraz ograniczenie kosztów stanowiących znaczący udział w budżecie samorządu. Działania organizacyjne odnoszą się do analizy zapotrzebowania na energię obiektów publicznych, jak również organizację przetargów na zakup energii, adresowanych do wielu producentów energii mogących zaoferować konkurencyjne ceny energii.

            Głównym problemem w planowaniu energetycznym jest gromadzenie oraz interpretowanie danych pozwalających na ocenę zasobów energetycznych. Nie ma stworzonego jednolitego polskiego wzorca na pozyskiwanie danych oraz wzajemne ich porównywanie. Większość dokumentów strategicznych była (jest) tworzona przez firmy zewnętrzne w oparciu o ich własną metodologię. Samorząd dostaje gotowy produkt, którego w żaden sposób nie jest w stanie zinterpretować, nie mówiąc już o konieczności jego wdrażania. Takie dokumenty stają się często „pułkownikami” bez możliwości realizacji.

Koncepcja projektu dotyczyła opracowania aplikacji komputerowej zezwalającej na opracowanie baz danych przez samorządy do celów szczegółowej inwentaryzacji emisji do powietrza gazów cieplarnianych, która umożliwi usystematyzowanie informacji pozwalających na gospodarowanie energia na terenie działania jednostek samorządów.

1.        Adresaci zadania:

1.1. Liczba odbiorców bezpośrednich:

Bezpośrednimi adresatami opracowania są jednostki samorządu terytorialnego z obszaru województwa pomorskiego, na poziomie gminnym (miejskie, wiejskie, miejsko-wiejskie), w liczbie 123.

1.2. Liczba odbiorców pośrednich:

Pośrednimi odbiorcami opracowania są podmioty nie będące jednostkami samorządu terytorialnego, lecz zagadnienia poruszone w publikacji mogą być istotne w prowadzonej przez nich działalności. Zaliczyć do nich można organizacje pozarządowe o profilu ekologicznym, lokale grupy działania, jednostki badawcze, szkoły średnie i wyższe. Planowana dystrybucja obejmowała 150 pośrednich odbiorców, na terenie województwa pomorskiego. Odbiorcami pośrednimi będą mieszkańcy gmin, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, firmy zajmujące się wytwarzaniem i dystrybucja energii.

2.        Wskaźniki realizacji zadania:

• Opracowanie aplikacji do tworzenia baz danych ewidencji gazów cieplarnianych
• Liczba pobrań aplikacji ze strony PRAZE – 200 pobrań.
• Bezpośrednia, elektroniczna wysyłka aplikacji do min. 150 odbiorców (w tym 123 jednostki samorządu terytorialnego z obszaru województwa pomorskiego).
• Badania ankietowe efektywności projektu on-line, przeprowadzone wśród odbiorców.

3.        Niemierzalne efekty zadania:

·        Podniesienie wiedzy i świadomości samorządów z obszaru województwa pomorskiego województwa i pozostałych odbiorców w zakresie efektywnego zarządzania energią w obiektach administrowanych przez samorządy oraz efektywnego wdrażania polityki energetycznej gminy.

·        Adaptacja danych i wyników inwentaryzacji przy pomocy baz osiągnięcie rezultatów w postaci obniżenia kosztów energii,

·        Stworzenie sprzyjających warunków inwestycyjnych w postaci klarownej lokalnej polityki energetycznej oraz uwzględnienie wymogów zrównoważonej infrastruktury energetycznej (w tym źródeł) w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.